D4 De bekroning - 1 Kor. 2, 6-16

Toekomstverwachting

Dit is voorlopig de laatste preek in onze themareeks over ‘Inburgeren’, in het Koninkrijk.
Belangrijke boodschap in de afgelopen preken: het Koninkrijk is er nu al.
Het is nog niet af, maar het is aan het groeien.
En wij, die bij Jezus horen, zijn de burgers van dit Koninkrijk.
En Hij verwacht ook dat wij ons als burgers van dát Koninkrijk gedragen.
Dat gaat niet automatisch.
We moeten er ook zelf voor kiezen gehoorzame volgers van de Heer Jezus te zijn.
Dát moet je niet naar de toekomst schuiven.
Alsof het nu nog niet aan de orde zou zijn.

Dat is een belangrijk uitgangspunt van de hele reeks over inburgeren:
Het Koninkrijk is er nu al, niet iets voor straks, maar voor nu al!
Maar in het thema van deze week gaat het dan toch over de toekomst van dit Koninkrijk. 

Als het af is, hoe ziet het er dan uit? 

Is het mooi?
Een Koninkrijk om naar te verlangen?
Zodat je gemotiveerd wordt er aan mee te werken?
In ons themaboekje staan twee bijbelstudies uit Openbaringen.
Die komen in de groeigroepen aan de orde.
Ik wil het in deze preek over onze vooronderstellingen hebben.

Want, kunnen wij wat er in Openbaringen staat eigenlijk wel begrijpen?
Het is niet moeilijk te lezen maar ook niet gemakkelijk te begrijpen.
Niet alleen omdat het boek Openbaring een profetie is.
Profetieën moet je a.h.w. leren ‘lezen’, net zoals je de beeldtaal van de schilderkust moet leren begrijpen.
Dat kost tijd en inspanning.
Je moet de profetische beelden niet letterlijk nemen, zoals wel vaak gebeurd.
Dán mis je de betekenis van de profetie.
Er is nog een andere reden dat het lezen van het boek Openbaring niet eenvoudig is:
 Wij – de lezers ervan- zijn bevooroordeeld!
En als het over de toekomst gaat en daar gaat het óók over in dat boek,
dan hebben wij zo onze eigen ideeën over de toekomst.
Sommige zijn al heel oud.
Die worden van generatie op generatie doorgeven.
Sommige zijn tijdgebonden en hebben te maken met de mode in het denken.
Er zijn nu bijv. steeds meer christenen die moeite met de hel krijgen (discussie ND 26-4-2012).
Maar we hebben ook zo onze eigen ideeën van wat kan en niet-kan.
En van wat hoort en niet hoort.
Dát zit gelovigen al vanaf de eerste christenen in de weg, bij het luisteren naar hun Heer.
Het is een soort filter in ons hoofd.
Dat filter zorgt er soms voor dat sommige nieuwe gedachten, die wel beschreven worden in de Bijbel, bij ons niet binnen komen.
Wat is jullie toekomstverwachting eigenlijk?
Wéét je dat van je zelf?
En óók van wie je ze hebt? Komen ze… uit de Bijbel? …van je ouders? …via vrienden? …uit een boek?
Want als je weet wat er in je leeft,
Weet je ook wat je in de weg kan zitten bij het lezen van de Bijbel.

Wijsheid

Eigen ideeën zitten christenen al vanaf het begin in de weg, zei ik zo net.
Neem deze brief van Paulus nu eens.
We hebben er al vaker uit gelezen.
Jullie weten dat hij voor het eerst verstuurd is naar de gemeente van Korinte.
In die brief zie je ook dat eigen ideeën een grote rol spelen.
Een bepaalde opvatting over wijsheid zorgt voor sterke tegenstelling in die gemeente.
Zo sterk dat die dreigt te scheuren, eigenlijk al gescheurd is.
Laten we een klein gedeelte uit die brief lezen.

L: 1 Kor. 2, 6-16

In de paragraaf hier vlak voor onderscheid Paulus twee soorten wijsheid:
 Wijsheid van de wereld en wijsheid van God (1,20)
(‘van’ = moet je lezen als ‘afkomstig van’)
In het licht van de wijsheid van God, is de wijsheid van de wereld dwaas.

Stelt Paulus!
Niet direct in onze ogen hoor!

Je moet niet denken dat de wijsheid van God natuurlijk vanzelfsprekend is.
En dat je wel stekeblind moet zijn, dat je dit niet direct zo ziet.
Nee, in onze ogen komt de wijsheid van – laten we zeggen- onze wereldsamenleving, 

helemaal niet dwaas over.
In onze ogen zijn veel van die ideeën nuchter, reëel, intelligent, soms zelfs briljant!
Maar als Gods licht erover schijnt en je blijft kijken dan gaan onze meest heldere ideeën er langzaam maar zeker anders uitzien.
Net alsof je terugkeert in de school waar je in je kindertijd op gezeten hebt,
Wat je vroeger ‘enorm’ vond (lokaal, gangen, plein), ziet er in je volwassen ogen bent, klein en zelfs soms een beetje benauwd uit. Zo is het ook met de wijsheid van de wereld in het licht van de wijsheid van God: begrensd en benauwd.

Omgekeerd ziet de wijsheid van God er ook dwaas uit in de ogen van de wereld.
Paulus noemt daar ook twee voorbeelden van (buiten de gemeente van Korinte).
De boodschap van Jezus’ kruisiging bijv. is moeilijk te accepteren in de samenleving van die tijd.
Binnen de Joodse samenleving wordt het als uiterst onbehoorlijk beleefd:
‘de Joodse Messias die een vervloekte dood sterft’. Dat kán niet.
Dus hoe durven ze, hij kan de verwachte Messias in ieder geval niet zijn!
De in het Griekse gedachtengoed geschoolde politici van die tijd,
vinden het maar een dwaze gedachte
dat een geëxecuteerde crimineel de Koning van de wereld zou zijn.
Nadat hij opgestaan zou zijn uit de dood.
Via zijn lijden komt Hij op de troon.
Tsja kom nou, maar dát kan niet (opstaan) en zo werkt het niet.
Binnen de politiek kom je op een andere manier aan de macht. 

Je hebt overredingskracht nodig, geld, en een netwerk van invloedrijke contacten en een loyaal en goed georganiseerd leger. Dan heb je macht. Via lijden?!
Ik denk dat je dit nog steeds moeilijk aan invloedrijke politici kunt uitleggen.
Want de politici van tegenwoordig regeren in principe volgens dezelfde ideeën.

Laat ik nog eens een ander eigentijds voorbeeld geven:
Je vader is ernstig ziek.
Hij wordt opgegeven door de artsen, zij kunnen hem niet meer helpen.
Je moeder, je broer en jij gaan bidden en vragen om tijd van leven.
Zodat je nog eens afscheid kunt nemen in geloof.
Er volgt een wonderlijke omkeer in het ziekteproces:
Je vader overleeft het en heeft goede vooruitzichten om weer helemaal te herstellen.
Na twee weken, blik je met de behandelend arts terug
(de man die hem opgegeven had).
Vindt u het ook geen wonder, dokter?, zeg je
Dit kán toch helemaal niet, ook niet in medisch opzicht.
Hij maakt een afwerend gebaar,
onverwacht dat was het zeker ook voor hem, maar een wonder.
Je voelt de kloof tussen hem en jou. Twee werelden, twee soorten wijsheid.
Hij kán het zó niet zien!
Zó niet!
Zijn eigen ideeën over wat kan en niet kan zitten hem in de weg.
Geen domme ideeën hoor, er zit een hele medische studie achter.

Wijsheid voor volwassen gelovigen

Gods wijsheid is dan ook geen simpele wijsheid.
Paulus noemt het ‘wijsheid van wie volwassen is in het geloof’ (6)
Dat moet je goed tot je door laten dringen.
Lees: dit wordt pas be(ge)grepen door de rijpere gelovigen.
Dit is dus niet iets dat je van je zelf hebt.
Paulus schrijft:
 'Wat het oog niet heeft gezien en het oor niet heeft gehoord, wat in geen mensenhart is opgekomen, dat heeft God bestemd voor wie Hem liefheeft.' (1Co 2:9 NBV)

Dit gaat boven onze ervaringen uit. Niemand heeft ooit zoiets gezien, wáár dan ook op deze wereld.

Dit gaat ook boven onze kennis uit. Er is geen databank op deze wereld, geen geheime bibliotheek, waar je dit soort wijsheid kunt vinden. Dit leeft (nog) niet onder ons mensen en kunnen wij dus ook niet van elkaar horen.
Dit is ook méér dan wij kunnen bedenken. De meest briljante geesten uit de geschiedenis hebben de zaken van het Koninkrijk niet kunnen bedenken.
Er is geen wetenschapper die door onderzoek bij de pracht en de mogelijkheden van het Koninkrijk van God uitkomt.

[Zoals dit in het boek ‘de Ontdekking van de hemel’ van Harry Mulisch gebeurd. In dat boek wordt de hemel bedreigd door wetenschappers op de deze aarde.]

De herkomst van dit soort wijsheid komt niet vanuit mensen voort. Niet vanuit de samenleving van mensen. Door de jaren heen verworven door onderzoek en experiment.
Deze wijsheid heeft een heel andere herkomst: God Zelf:

God heeft ons dit geopenbaard door de Geest, want de Geest doorgrondt alles, ook de diepten van God (1Co 2:10 NBV)
God laat ons dit weten. […]Het is vreemd aan wat wij als oplossingen voor de toekomst zouden bedenken. Het gaat vèr uit boven wat wij ons voor kunnen stellen.
 Het is er ook niet ineens, nadat je tot geloof gekomen bent. De Geest van God leert het je langzaam maar zeker aan. Dat is een heel proces.
Je krijgt het via Hem van God.
 Wij hebben niet de geest van de wereld ontvangen, maar de Geest die van God komt, opdat we zouden weten wat God ons in zijn goedheid heeft geschonken. (1Co 2:12 NBV)Je moet het daarom onder de leiding van de Geest leren zien, net zoals je een taal leert spreken.

Ik las eens het volgende voorbeeld.
Shakespeare was een beroemde Engelse toneelschrijver. Die van “To be or not to be, thats the question.” In Engeland zijn er acteurs die hun hele leven bijna niets anders doen dan stukken van Shakespeare spelen. Zij kennen die stukken niet alleen, na jaren spelen hebben ze ook de schrijver Shakespeare goed leren kennen. Zij snappen zo langzamerhand hoe hij denkt en weten ook hoe hij een verhaal laat verlopen.
Stel je nu voor dat je er een nog onbekend toneelstuk van Shakespeare gevonden zou worden. Een enorme ontdekking, er is maar één tegenvaller: het is niet af. Het laatste bedrijf ontbreekt.
Toch zou een toneelgezelschap met ervaren (rijpe!) Shakespeareacteurs het stuk waarschijnlijk helemaal uit kunnen spelen, omdat ze hem inmiddels zo goed kennen, dat ze het ontbrekende vijfde bedrijf zouden kunnen uitspelen zoals hij het bedoeld heeft.
Omdat ze wel aanvoelen ('weten') hoe Shakespeare het geschreven zou hebben.
Zo is het ook met de Geest die van God komt. Door Hem leren we – in een heel proces- God en zijn Zoon kennen. Door Hem en leren we ook anders te denken. Dat duurt een hele tijd. We zijn als een sponsen die langzaamaan met water verzadigd raken.
Maar als we dan verzadigd zijn van de kennis van God,
vol van de Geest
dan leren de toekomst van de wereld zien zoals God die ziet.
Je begint iets van zijn grootheid en de grootsheid van zijn plannen te vermoeden.
Er groeit een besef wat dat Koninkrijk allemaal zou kunnen betekenen.
Omdat je de Schepper van dit Koninkrijk kent.

Bijbelse lijn

Veel mensen zijn begrensd door wat zij ‘de realiteit’ noemen.
Dood = dood zeiden de Sadduceeën…, schriftgeleerden uit Jezus’ tijd.
En ze bedachten een voorbeeld om aan te tonen dat zulke dingen als de opstanding niet kunnen.
Maar het voorbeeld kwam van deze wereld en niet van God.
Het was dus een begrensde waarheid, je kunt ook zeggen bekrompen.

Dood = dood
Je hoort het nog overal om je heen.
“Nog nooit iemand gesproken die teruggekomen is.”
Er wordt over gesproken alsof het een wetmatigheid op onze wereld is.
Dat is de wijsheid van de wereld.
In het licht van Gods wijsheid ziet de dood er anders uit:
geen wetmatigheid, maar een begrenzing – een straf- door God Zelf opgelegd (lees Gen 3).
De boom van het leven wordt ontoegankelijk voor de mensen
Paulus noemt het nog eens in Rom. 8 Maar dan breder: de hele schepping is aan de zinloosheid onderworpen. Zinloosheid, een vloek als straf
maar...
ze heeft hoop gekregen (Openb 22)
Jezus Christus heeft de straf voor ons ondergaan aan het kruis,
en heeft de dood en de duivel overwonnen.
De vloek van de dood en de zinloosheid zullen verdwijnen.

Er is hoop!

Zij die geloven zullen tijdens hun leven opstaan in een nieuw leven (uit de zonde) en na het sterven opstaan uit de dood.
En als de Heer Jezus Christus teruggekomen is, en het nieuwe Koninkrijk af is, zal zelfs niemand meer sterven.
En dus niet meer ziek zijn, geen meer pijn hebben, geen rouw meer kennen.
Dat lezen jullie deze week in Openbaringen 22… de bomen van het leven, toegankelijk voor iedereen.

Wortelt je wijsheid in deze wereld of in God?
Dus, in een wereld die wel succesvol door God en met Hem door mensen geregeerd word?

‘Kan niet’ zeggen veel mensen en wij begrijpen ze best
De dood lijkt het laatste woord te hebben, ook voor ons:
dit dringt zich overweldigend aan ons op:
oorlog in Syrië, een vliegtuig in Pakistan, iedere dag wel weer wat anders.
Rachel, die toch stierf, Lieke die ongeneeslijk ziek is, Lize die niet meer genezen kan worden.
Mensen die ziek zijn Henk Boon en Barbara van Holland.
en al die anderen onder ons die lijden, rouwen, die pijn kennen…

God zegt: dood =dood is de wijsheid van de wereld…
Maar als Ik – God- daarvan bevrijdt gaat er een nieuwe wereld open.
geen mens had dat kunnen bedenken, maar God kán dat bedenken én doen.
Méér dan dat, Hij wil dat doen en heeft daarom Jezus de Koning gestuurd,
dus Hij hééft het al gedaan.
Dat is de wijsheid die van God komt

Broers en zussen, dat is een aangevochten wijsheid.
Er gebeurt genoeg – alleen al in onze gemeente- dat vragen oproept.
Overlijden, ongeneeslijke ziekte, diepe rouw
De wijsheid van God klinkt niet in de stilte van de studeerkamer,
maar in pijnlijke werkelijkheid van elke dag.
Verlies de hoop niet broers en zussen.
Leg je niet neer bij ziekte en dood
Geef Santa Cruz niet op en het werk van Suzette daar
omdat het onbegonnen werk lijkt
en bidt nu om een wonder voor Lieke, voor Lize
als teken van de toekomst die komt.
Die toekomst is zeker, het wonder niet, maar kan wel.

Reken op Gods wijsheid
hoop op de opstanding
en verwacht een nieuw leven,
Ook na de dood.
Want hoe onvoorstelbaar ook,
Dat gaat zeker gebeuren
Want dát heeft God bestemd voor wie Hem liefheeft.
Dát Gods wijsheid

Amen